Wiele kobiet zadaje sobie pytanie, co się dzieje z nazwiskiem po orzeczeniu rozwodu. W przypadku, kiedy żona nie przyjęła nazwiska męża, nie dzieje się nic. Nadal, tak jak i w czasie małżeństwa posługuje się swoim nazwiskiem. Trudności pojawiają się, gdy któryś z małżonków przyjmie nazwisko drugiego małżonka. Nie można zapomnieć, że mąż może przyjąć nazwisko swojej żony.
Po rozwodzie możliwa jest zmiana nazwiska. Polega to na rezygnacji z nazwiska męża (żony) i powrotu do nazwiska panieńskiego (kawalerskiego).
Należy jednak pamiętać o zachowaniu odpowiednich terminów. Po ich przekroczeniu zmiana nie będzie możliwa.
W ciągu 3 miesięcy od chwili uprawomocnienia się orzeczenia rozwodu małżonek rozwiedziony, który wskutek zawarcia małżeństwa zmienił swoje dotychczasowe nazwisko, może je zmienić. W tym celu składa oświadczenie przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego, że chce powrócić do nazwiska, które nosił przed zawarciem małżeństwa.Jeśli doszło do przekroczenia 3 miesięcznego terminu zmiana nazwiska może nastąpić tylko według ustawy o zmianie imienia i nazwiska.
Zmiana nazwiska możliwa jest dopiero po uprawomocnieniu się orzeczenia rozwodu. Oznacza to, że nie można wystąpić z orzeczeniem o zmianie nazwiska w trakcie trwania postępowania rozwodowego. Nie można także, żądać od sadu, aby w wyroku orzekł o zmianie nazwiska. Zmiana nazwiska bowiem odbywa się przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego.

W trakcie rozwodu są dwa wyjścia względem podziału majątku wspólnego:
1) na drodze umowy, kiedy małżonkom udało się dojść do porozumienia, albo
2) sądownie. To jak małżonkowie ustalą to ich indywidualna sprawa, natomiast sądownie udziały małżonków są równe i trzeba je podzielić. Dodatkowo każdy z nich ma możliwość wystąpienia o nierówny podział z uwagi na stopień przyczynienia się do powstania tego majątku.
Wraz z wnioskiem o podział majątku uwzględnia się także nieruchomości.Podczas podejmowania decyzji przez Sąd brane pod uwagę są również takie wartości jak: - wkład pracy przy wychowywaniu dzieci oraz wkład we wspólne gospodarstwo domowe.

Każdy rozwód to średnio 3/4 rozprawy z min. 2-miesięcznymi przerwami. Długość trwania całego procesu może być zupełnie różna w każdym przypadku.
Wiele zależy od liczby osób powołanych na świadków i innych dowodów załączonych do sprawy. Jeśli małżonkowie mają ustalone najważniejsze kwestie takie jak np. wina, alimenty, czy kwestie władzy rodzicielskiej to rozwód nie będzie się dłużył. Nie trzeba będzie niczego udowadniać i rozwód można otrzymać już nawet na pierwszej rozprawie. W innym przypadku będą musiały zostać przedstawione dowody w sprawie oraz procesy je udowadniające, które będą znacznie przedłużać rozprawy.Innym ważnym czynnikiem wpływającym na długość procesu rozwodowego jest zaistnienie sytuacji, w której należy przeprowadzić badania małoletnich dzieci np. przez psychologa czy pedagoga, co może trwać około 2/3 miesięcy.
Kolejnym czynnikiem wpływającym na czas trwania rozwodu jest możliwość złożenia zażalenia czy apelacji, jeśli któraś ze stron nie jest zadowolona z podjętych decyzji. Taka sytuacja wówczas będzie przedłużać cały proces o kolejne 3 miesiące.

Jeżeli druga ze stron z dnia na dzień przestała łożyć na prowadzenie domu, należy złożyć wniosek o zabezpieczenie potrzeb rodziny na czas trwania procesu rozwodowego. Jest to bardzo istotne działanie, gdyż postępowanie sądowe bywa długotrwałe. Wniosek o udzielenie zabezpieczenia Sąd rozpatruje w ciągu miesiąca. Poprzez zabezpieczenie potrzeb rodziny druga strona zostaje zobowiązana sądownie do ponoszenia kosztów utrzymania rodziny w dotychczasowej wysokości. Zabezpieczenie potrzeb rodziny, różni się od alimentów tym, że alimenty zabezpieczają bieżące potrzeby dzieci zaś pojęcie potrzeb rodziny jest szersze, może obejmować m.in. spłatę kredytu hipotecznego, utrzymanie niepracującego małżonka itp.

Nie o racje, nie o to, przez kogo rozpadł się związek. Chodzi o pieniądze. A konkretnie o alimenty, którymi małżonek wyłącznie winny rozpadu może zostać obciążony.

Zasadniczo w kwestii rozwodu z orzekaniem o winie chodzi o alimenty. W rozwodzie Strony zwykle twierdzą, że winę ponosi wyłącznie druga strona. Jednak w naszym systemie prawnym, trudno jest udowodnić wyłączną winę jednej strony. Wystawienie walizek niewiernemu małżonkowi może być uznane za przyczynienie się do rozpadu pożycia.

Rozwód z orzekaniem o winie zawsze jest długi i bolesny. Pojawia się często pytanie, czy warto? Wszystko to zależy o możliwości ekonomicznych stron. Małżonek, który nie został uznany za winnego rozkładu pożycia może dochodzić alimentów od byłego małżonka, jeżeli znajduje się w niedostatku. Natomiast, jeżeli sąd orzeknie wyłączną winę jednej strony, to druga strona może dochodzić alimentów, nawet jeżeli nie znajduje się w niedostatku.

Czy żona/mąż może nie dać rozwodu? Często słyszy się stwierdzenie „rozwiódłbym się/rozwiodła, ale ona/on nie da mi rozwodu”. Czy to jest możliwe? I tak, i nie. W rzeczywistości po przeprowadzeniu całego postępowania sąd ustala, która strona jest wyłącznie winna rozkładowi pożycia. Przepis mówi, że nie może żądać rozwodu małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia, chyba że drugi małżonek wyrazi zgodę albo brak zgody jest sprzeczna z zasadami współżycia społecznego. W rzeczywistości może żądać, tylko sąd może tego żądania nie uznać. Orzecznictwo wskazuje, że brak zgody nie może być jedynie szykaną, czy próbą zemsty na małżonku, musi mieć oparcie w subiektywnych zasadach współżycia społecznego, nieodczuwanych indywidualnie przez skrzywdzonego małżonka.

W praktyce Sąd indywidualnie ocenia czy doszło do spełnienia ustawowych warunków. Na pożycie składa się więź emocjonalna, fizyczna i gospodarcza. Tylko zerwanie tych więzi (na wszystkich trzech płaszczyznach) skutkuje rozwodem. Jeżeli strony mieszkają razem, wspólnie prowadzą gospodarstwo domowe, płacą rachunki, nawet nie rozmawiając i nie współżyjąc ze sobą, rozwód nie będzie możliwy.

Zerwanie więzi powinno być zupełne i trwałe. W praktyce zdarza się, że jeżeli więź ustanie w chwili składania pozwu, to do pierwszej rozprawy rozwodowej zwykle osiąga przymiot trwałości. W kwestii dobra małoletnich dzieci, Sąd bierze pod uwagę całokształt okoliczności dotyczących dzieci. Zwykle funkcjonowanie w skonfliktowanej rodzinie nie służy dzieciom.

Jeżeli powyższe warunki są spełnione Sąd wówczas może orzec rozwód.

W innych miastach terminy te mogą być inne. Biorąc z kolei po uwagę fakt, iż kolejne rozprawy wyznaczane są średnio co 2 miesiące, oraz sytuacje nieprzewidywalne takie jak choroby świadków, stron, czy inne zdarzenia losowe, może się okazać, iż nasz proces trwał będzie około roku, a często nawet dłużej( duże znaczenie będzie miała ilość zawnioskowanych świadków) . Pozostałe czynniki mające wpływ na długość procesu to: walka o władzę rodzicielską nad dziećmi, wysokość alimentów, czy spór na tle kontaktów z dziećmi. Dobrze mieć świadomość tego przed rozpoczęciem sprawy rozwodowej, tak by potem uniknąć niepotrzebnego stresu i rozczarowania związanego z długotrwałym procesem.

W sytuacji gdy małżonkowie rozwodzą się bez orzekania o winie i są zgodni co do kwestii związanych z władzą rodzicielską, kontaktami i alimentami na rzecz dzieci, może okazać się, iż rozwód zostanie orzeczony już po pierwszej rozprawie.

Składając pozew o rozwód lub wniosek o separację strona obowiązana jest uiścić stałą opłatę w kwocie 600 zł. Opłata ta zawsze jest taka sama niezależnie od żądań zawartych w pozwie.

W przypadku, gdy Twoja sytuacja materialna jest trudna, można starać się o zwolnienie od opłaty od pozwu. W zależności od przedstawionej argumentacji oraz dowodów sąd może zwolnić stronę od opłaty od pozwu w całości lub w określonej części np. powyżej 300 zł.

Oprócz opłaty od pozwu, w trakcie trwania sprawy o rozwód lub separację mogą także pojawić się inne koszty wynikające np. z dopuszczenia przez Sąd dowodu z opinii Rodzinnego Ośrodka Diagnostyczno-Konsultacyjnego, czy zlecenia kuratorowi przeprowadzenia wywiadu środowiskowego.

Pozostałe wydatki to koszty własne strony (np. dojazdu do sądu) oraz koszty pełnomocnika, jeśli zdecydujesz się na skorzystanie z jego pomocy.

Po wywołaniu sprawy, już na sali rozpraw, strony mogą zgłosić ustnie wnioski i żądania, ponad te już zawarte w pozwie, czy odpowiedzi na pozew. Jako pierwszy wypowiada się powód, potem pozwany.

Podczas rozprawy, po przesłuchaniu informacyjnym stron, Sąd przeprowadza postępowanie dowodowe. Strony są pytane, czy wyrażają zgodę na rozwód. Warto pamiętać, iż zgoda na rozwód może zostać w każdej chwili odwołana, aż do zamknięcia rozprawy w drugiej instancji.

W każdym stadium postępowania w trakcie procesu o rozwód można żądać orzeczenia rozwodu lub separacji, natomiast w sprawie o separację istnieje możliwość żądania orzeczenia rozwodu. Może się zdarzyć, iż w wypadku, gdy sąd nabierze przekonania, iż istnieją widoki na utrzymanie pożycia małżeńskiego, zawiesi postępowanie.

Może to zrobić jednak tylko raz w toku całego postępowania. W razie braku wniosku stron o podjęcie zawieszonego postępowania w ciągu roku od zawieszenia, Sąd umorzy postępowanie.

Wysokość alimentów na dziecko wyznaczają z jednej strony usprawiedliwione potrzeby dziecka, a z drugiej- możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego rodzica. Przedmiotem ustaleń sądu w kwestii kosztów utrzymania są koszty bieżących potrzeb konsumpcyjnych , takich jak wyżywienie, ubranie, koszty utrzymania mieszkania, koszty leczenia, wypoczynku, opieki, rehabilitacji, jak tez koszty wychowania służące rozwojowi fizycznemu i umysłowemu , w tym mieszczą się koszty kształcenia, troski o zdrowie oraz dostęp do dóbr kultury.

Istotne jest, iż tylko wyjątkowych sytuacjach sąd może dokonać podziału majątku na dwa nierówne udziały. Jak wskazał Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 27 czerwca 2003r. sygn. akt. IV CKN 278/01, sąd może dokonać podziału nierównego podziału tylko całego majątku, natomiast nie może ustalić nierównych udziałów w poszczególnych składnikach tego majątku.

Warto wskazać, iż generalna zasada równych udziałów w majątku wspólnym małżonków jest wiążąca bez względu na to, kto przyczynił się do rozwodu. Oznacza to, iż wina jednego z małżonków ustalona w wyroku rozwodowym nie ma wpływu na podział majątku wspólnego.

W wypadkach, gdy były małżonek nie został uznany wyłącznie winnego rozkładu pożycia, znalazł się w niedostatku i jego potrzeby są usprawiedliwione, a zobowiązany małżonek posiada odpowiednie możliwości zarobkowe i majątkowe, wówczas powinien on płacić byłej żonie lub mężowi alimenty.

Zaznaczyć jednak trzeba, iż zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 16.05.2000r. sygn. akt. IV CKN 1230/00 rozwiedzionego małżonka, który nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia małżeńskiego, nie można obarczać alimentami na rzecz drugiego z rozwiedzionych małżonków, gdy obarczenie go takim obowiązkiem powodowałoby stan niedostatku po jego stronie.

Zgodnie z wytycznymi Sądu Najwyższego z 16.12.1987, III CZP 91/86, potrzeby rodziny stanowią, oprócz utrzymania i wychowania dzieci, wspólne, jak również indywidualne potrzeby małżonków. Mogą one być zaliczone do kategorii potrzeb rodziny, gdy zaspokojenie ich jest w danych okolicznościach usprawiedliwione interesem rodziny i odpowiada zasadom współżycia społecznego, a przede wszystkim zasadzie jednakowej stopy życiowej rodziny. W wypadku, gdy rodzinę stanowią tylko małżonkowie, bez dzieci, potrzeby rodziny odpowiadają sumie potrzeb obojga małżonków.

Zgodnie z art. 23 KRO oboje małżonkowie są obowiązani, każdy według swoich sił oraz możliwości zarobkowych i majątkowych, przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny. Zadośćuczynienie obowiązkowi zaspokajania potrzeb rodziny może polegać także w całości lub w części na osobistych staraniach o wychowanie dzieci i na pracy we wspólnym gospodarstwie domowym.

Podstawowa gwarancją procesową jest to iż osoba zatrzymana przez Policję musi zostać poinformowana o przyczynach i podstawach jej zatrzymania. Należy pamiętać, że osoba zatrzymana ma prawo do kontaktu ze swoim adwokatem. Do czasu skontaktowania się z adwokatem należy unikać składnia oświadczeń czy wyjaśnień wobec funkcjonariuszy. Ponadto funkcjonariusz jest zobowiązany wskazać w związku z jakim postępowaniem dana osoba została zatrzymana oraz popełnienie jakiego czynu jej się zarzuca.

Zgodnie z kodeksem postępowania karnego zatrzymanego należy zwolnić, gdy ustanie przyczyna zatrzymania, a także jeżeli w ciągu 48 godzin od chwili zatrzymania nie zostanie on przekazany do dyspozycji sądu wraz z wnioskiem o zastosowanie tymczasowego aresztowania. Jeśli zatrzymany został w ciągu 48 godzin przekazany do dyspozycji sądu, lecz w czasie 24 godzin od przekazania go nie doręczono mu postanowienia o zastosowaniu wobec niego tymczasowego aresztowania należy go bezwzględnie zwolnić.

W przypadku zatrzymania, czy aresztowania należy jak najszybciej zwrócić się o pomoc do adwokata. Na tym etapie postępowania bardzo ważne jest ,aby jak najszybciej dotrzeć do zatrzymanego tak, by pomóc mu nie tylko w przygotowaniu się do obrony, lecz zapewnić wsparcie psychiczne i moralne.

Trzeba pamiętać, że w trakcie tymczasowego aresztowania organy prowadzące postępowanie nie są zobowiązane do udzielania bliskim informacji odnośnie biegu postępowania przygotowawczego. Dlatego w większości przypadków bliscy tymczasowo aresztowanego zwłaszcza w pierwszych etapach postępowanie nie mają żadnej wiedzy o tym, jakie zarzuty przedstawiono ich bliskiemu, ani podstaw faktycznych zatrzymania. Jedynie obrońca będzie miła na tym etapie dostęp do tych informacji oraz prawo żądania wglądu w akta sprawy.

W przypadku tymczasowego aresztowania bez pisemnej zgody organów w dyspozycji , których pozostaje podejrzany( prokurator bądź sąd) nie można kontaktować się z podejrzanym.

Uprawnione do uzyskania zgody na widzenie są członkowie rodziny i inne osoby bliskie podejrzanego. Podanie po widzenie winno zawierać dane osoby starającej się o widzenie ( imię nazwisko, adres) oraz określenie kim jest dla podejrzanego (np. matka, brat, konkubina), sygnaturę akt, oraz imię i nazwisko oraz imię ojca podejrzanego. Podanie należy złożyć w biurze podawczym sądu lub prokuratury (w zależności od tego, w czyjej dyspozycji podejrzany pozostaje).

Prawo do widzeń z osobą tymczasowo aresztowaną, mają w zasadzie członkowie rodziny i inne osoby bliskie. Pojecie osoby bliskiej zawiera art. 115 § 11 kodeksu karnego zgodnie z którym osobą najbliższą jest: małżonek, wstępny, zstępny, rodzeństwo, powinowaty w tej samej linii lub stopniu, osoba pozostająca w stosunku przysposobienia oraz jej małżonek, a także osoba pozostająca we wspólnym pożyciu.

Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia rozróżnia trzy rodzaje mandatów karnych: kredytowany, gotówkowy i zaoczny. Najczęściej stosowanym mandatem w sprawach o wykroczenia jest mandat kredytowany który wydawany jest ukaranemu za potwierdzeniem odbioru. Staje się on prawomocnym po podpisaniu blankietu mandatu przez ukaranego. Grzywna nałożona mandatem kredytowym winna być uiszczona w terminie 7 dni od daty jego przyjęcia. W przypadku nieuiszczenia grzywny, ściągana jest w trybie postępowania egzekucyjnego w administracji.

Mandat zaoczny nakładany jest w przypadku stwierdzenia popełnienia wykroczenia pod nieobecność sprawcy. Grzywna nałożona mandatem karnym zaocznym winna być uiszczona w terminie 7 dni od daty jego wystawienia. Staje się on prawomocny jedynie w przypadku, gdy ukarany uiścił grzywnę we wskazanym w pouczeniu terminie i miejscu. W wypadku gdy grzywna nie zostanie uiszczona jak też gdy zostanie uiszczona po upływie terminu mandat nie uprawomocni się. W takim przypadku sprawa może trafić do postępowania sądowego.

Mandat gotówkowy może być zastosowany jedynie wobec osób czasowo przebywających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub nie mających stałego miejsca zamieszkania lub pobytu. Mandat ten wydawany jest ukaranemu po uiszczeniu przez niego grzywny bezpośrednio funkcjonariuszowi, który ją nałożył. Staje się on prawomocny w momencie uiszczenia grzywny.

W sprawach o przestępstwa ścigane na wniosek, pokrzywdzony, który złożył wniosek o ściganie, jest uprawniony do cofnięcia takiego wniosku.

Taką możliwość przewiduje art. art.12§3 kodeksu postępowania karnego, zgodnie z którym, wniosek może być cofnięty w postępowaniu przygotowawczym za zgodą prokuratora, a w postępowaniu sądowym za zgodą sądu - do rozpoczęcia przewodu sądowego na pierwszej rozprawie głównej, chyba że chodzi o przestępstwo określone w art. 197 kodeksu karnego.

Istotne jest, iż po cofnięciu wniosku o ściganie nie jest dopuszczalne ponowne złożenie wniosku. Skutkiem cofnięcia wniosku o ściganie będzie umorzenie postępowania na podstawie art. 17§1 pkt 10 kodeksu postępowania karnego.

Do złożenia wniosku o orzeczenie obowiązku naprawienia szkody lub zadośćuczynienia uprawniony jest pokrzywdzony, zaś razie jego śmierci prawa, które by mu przysługiwały, mogą wykonywać osoby najbliższe, a w wypadku ich braku lub nieujawnienia - prokurator, działając z urzędu.

Orzeczenie obowiązku naprawienia szkody może nastąpić także z urzędu bez wniosku), jednak w razie wniesienia wniosku orzeczenie obowiązku naprawienia szkody jest obligatoryjne. Wniosek musi spełniać ogólne warunki pism procesowych wskazane w art. 119 §1 kodeksu postępowania karnego.

W wypadku wytoczenia o to samo roszczenie powództwa cywilnego, złożenie wniosku o naprawienie szkody nie jest dopuszczalne. Wniosek należy zgłosić do chwili zakończenia pierwszego przesłuchania pokrzywdzonego na rozprawie głównej. W wypadku uwzględnienia wniosku, w wyroku zostanie zawarte rozstrzygnięcie obowiązku naprawienia szkody, lub też orzeczenie nawiązki.

W razie nieprawidłowości w przeprowadzonym zatrzymaniu, osoba zatrzymana na podstawie art. 244 kpk i art. 247 §1 kpk, a także zatrzymana i przymusowo doprowadzona na podstawie art. 74§2 i art. 285§2 kpk jest uprawniona do złożenia zażalenia na zasadność i legalność zatrzymania na podstawie art. 246 kpk.

Zażalenie powinno spełniać wymogi ogólne dla pisma procesowego wskazane w art. 119§1 kpk. Należy w nim wskazać żalone rozstrzygnięcie oraz podać, czego skarżący się domaga, np. uchylenia zaskarżonego zarządzenia, zarządzenia natychmiastowego zwolnienia z aresztu, stwierdzenia, iż zatrzymanie było niezasadne i nielegalne).

W składanym zażaleniu należy również wskazać zarzuty stawiane rozstrzygnięciu oraz ich uzasadnienie. Termin na złożenie zażalenia jest zawity i wynosi 7 dni od daty ogłoszenia zarządzenia o zatrzymaniu. Wniesienie zażalenia we wskazanym terminie powoduje sądowa kontrolę legalności i zasadności zatrzymania.

Oskarżony lub podejrzany w stosunku do którego stosowany jest dozór Policji jest uprawniony do złożenia, na podstawie art. 254 kpk wniosku o zmianę warunków dozoru. Wniosek taki można złożyć w każdym czasie, a wyniku jego złożenia następuje kontrola warunków stosowanego wobec oskarżonego dozoru i ewentualna ich zmiana.

Z reguły wniosek taki składany jest w celu zmniejszenia częstotliwości stawiania się we wskazanej jednostce Policji, lub też w celu zmiany jednostki policji. W uzasadnieniu wniosku należy wskazać przyczynę, dla której wnioskodawca wnosi o zmianę warunków dozoru( np. uciążliwości związane z dojazdem, ograniczenia wynikające z wykonywanej pracy, stanu zdrowia itp.).

W przedmiocie złożonego wniosku rozstrzyga, najpóźniej w ciągu 3 dni, prokurator, a po wniesieniu aktu oskarżenia do Sądu -Sąd, przed którym sprawa się toczy.

Oskarżony lub podejrzany przebywający za granicą, w wypadku gdy chce uczestniczyć w prowadzonym przeciwko niemu postępowaniu i pragnie mieć zapewnione prawo odpowiadania z wolnej stopy, może wystąpić do właściwego Sądu Okręgowego z wnioskiem o wydania listu żelaznego. Z reguły osobami, którym zależy na wydaniu listu żelaznego są oskarżeni, którzy w trakcie prowadzonej przeciwko nim sprawy, opuścili kraj. W większości przypadków za takim osobami wydane są już listy gończe oraz postanowienia o tymczasowym aresztowaniu, w związku z czym zmuszone są do ukrywania się oraz żyją w ciągłym poczuciu zagrożenia.

Często w takich wypadkach postępowanie w ich sprawie jest zawieszone. Pomimo tego, wielu osobom zależy na ostatecznym rozstrzygnięciu ich odpowiedzialności karnej tak, by móc powrócić do normalnego życia w kraju. Wraz z wnioskiem należy złożyć oświadczenie, iż w wypadku wydania listu żelaznego, oskarżony będzie się stawiał przed sądem prowadzącym postępowanie w wyznaczonych terminach, nie będzie wyjeżdżał bez pozwolenia z obranego miejsca pobytu w kraju oraz, iż nie będzie nakłaniał do składania fałszywych zeznań ani w inny bezprawny sposób utrudniał postępowania karnego. Składając wniosek o wydanie listu żelaznego należy udokumentować fakt przebywania za granicą. Wydanie listu żelaznego następuje w formie postanowienia. Gwarantuje ono bezpieczny powrót do kraju, oraz odpowiadanie z wolnej stopy przed sądem. Nasza Kancelaria uzyskiwała już listy żelazne dla naszych klientów i posiada w tym zakresie doświadczenia.

Aby móc obliczyć wysokość zachowku, konieczne jest w pierwszej kolejności obliczenie wartość całego spadku po zmarłym, a następnie udział spadkowy, jaki by przypadł uprawnionemu do zachowku, gdyby spadkodawca nie sporządził testamentu.Przy ustalaniu udziału spadkowego stanowiącego podstawę do obliczania zachowku uwzględnia się także spadkobierców niegodnych oraz spadkobierców, którzy spadek odrzucili, natomiast nie uwzględnia się spadkobierców, którzy zrzekli się dziedziczenia albo zostali wydziedziczeni.

Przy obliczaniu zachowku nie uwzględnia się zapisów i poleceń, natomiast dolicza się do spadku, stosownie do przepisów poniższych, darowizny uczynione przez spadkodawcę.Przy obliczaniu zachowku nie dolicza się do spadku drobnych darowizn, zwyczajowo w danych stosunkach przyjętych, ani dokonanych przed więcej niż dziesięciu laty, licząc wstecz od otwarcia spadku, darowizn na rzecz osób nie będących spadkobiercami albo uprawnionymi do zachowku.

Przy obliczaniu zachowku należnego zstępnemu nie dolicza się do spadku darowizn uczynionych przez spadkodawcę w czasie, kiedy nie miał zstępnych. Nie dotyczy to jednak wypadku, gdy darowizna została uczyniona na mniej niż trzysta dni przed urodzeniem się zstępnego.

Przy obliczaniu zachowku należnego małżonkowi nie dolicza się do spadku darowizn, które spadkodawca uczynił przed zawarciem z nim małżeństwa.

Darowiznę uczynioną przez spadkodawcę uprawnionemu do zachowku zalicza się na należny mu zachowek. Jeżeli uprawnionym do zachowku jest dalszy zstępny spadkodawcy, zalicza się na należny mu zachowek także darowiznę uczynioną przez spadkodawcę wstępnemu uprawnionego.

Jeżeli uprawnionym do zachowku jest zstępny spadkodawcy, zalicza się na należny mu zachowek poniesione przez spadkodawcę koszty wychowania oraz wykształcenia ogólnego i zawodowego, o ile koszty te przekraczają przeciętną miarę przyjętą w danym środowisku.

Roszczenia o zapłatę z tytułu zachowku dochodzi się w trybie procesowym od spadkobierców. Jeżeli spadkobierca obowiązany do zapłaty zachowku sam jest również uprawniony do zachowku, jego odpowiedzialność ogranicza się tylko do wysokości nadwyżki przekraczającej jego własny zachowek.

Jeżeli uprawniony nie może otrzymać od spadkobiercy należnego mu zachowku, może on żądać od osoby, która otrzymała od spadkodawcy darowiznę doliczoną do spadku, sumy pieniężnej potrzebnej do uzupełnienia zachowku. Jednakże obdarowany jest obowiązany do zapłaty powyższej sumy tylko w granicach wzbogacenia będącego skutkiem darowizny.

Jeżeli obdarowany sam jest uprawniony do zachowku, ponosi on odpowiedzialność względem innych uprawnionych do zachowku tylko do wysokości nadwyżki przekraczającej jego własny zachowek. Obdarowany może zwolnić się od obowiązku zapłaty sumy potrzebnej do uzupełnienia zachowku przez wydanie przedmiotu darowizny.

Spośród kilku obdarowanych obdarowany wcześniej ponosi odpowiedzialność stosownie do przepisów artykułu poprzedzającego tylko wtedy, gdy uprawniony do zachowku nie może uzyskać uzupełnienia zachowku od osoby, która została obdarowana później.

Dzięki wprowadzeniu do kodeksu cywilnego instytucji zapisu windykacyjnego, spadkodawca może zadecydować o podziale spadku, określając, jakie przedmioty przypadną po jego śmierci wskazanym przez niego osobom. Przedmiotem zapisu windykacyjnego może być: rzecz oznaczona co do tożsamości, zbywalne prawo majątkowe, przedsiębiorstwo lub gospodarstwo rolne, ustanowienie na rzecz zapisobiercy użytkowania lub służebności. Dzięki zapisowi windykacyjnemu można przepisać konkretne rzeczy wskazanych osobom ( np. dom synowi, mieszkanie córce, przedsiębiorstwo żonie).

Dzięki zapisowi windykacyjnemu pomija się etap dzielenia majątku na części.

przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków;
prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom;
prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie;
przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę (nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość);
wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków;
przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków;
prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy;
przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba, że przepis szczególny stanowi inaczej.

Na czynności oraz na zaniechania przez komornika dokonania czynności przysługuje skarga do Sądu rejonowego. Zgodnie z art. 767 kodeksu postępowania cywilnego do rozpoznania skargi na czynności komornika właściwy jest sąd, przy którym działa komornik. Art. 767 §2 kpc wskazuje, iż prawo do złożenia takiej skargi przysługuje stronom postępowania tj. dłużnikowi lub wierzycielowi oraz osobie, której prawa zostały przez czynności lub zaniechanie komornika naruszone bądź zagrożone.

Pod względem formalnym skarga na czynność komornika powinna czynić zadość ogólnym wymaganiom pisma procesowego, określonym w art. 126 i następnym kpc, oraz wskazywać, jakie działanie komornika skarżymy. W skardze należy wskazać, o co wnioskujemy tj. o zmianę, uchylenie lub dokonanie czynności oraz uzasadnić wniosek. Termin do wniesienia skargi wynosi jeden tydzień od dnia dokonania czynności, jeśli skarżący był obecny przy czynności lub był o jej terminie zawiadomiony. Jeśli skarżący nie był obecny przy czynności - od dnia zawiadomienia go o dokonaniu czynności. Komornik po zapoznaniu się z odpisem skargi może ją uwzględnić. Wówczas zawiadamia o tym fakcie sąd, skarżącego oraz wszystkich, których skarga dotyczy. W wypadku zaś, gdy komornik nie zgodzi się z zarzutami, jest zobowiązany w ciągu trzech dni sporządzić uzasadnienie dokonania zaskarżonej czynności lub przyczyn jej zaniechania oraz przekazać je wraz z aktami sprawy do Sądu, do którego skargę wniesiono. Wówczas o zasadności skargi zdecyduje sąd. Termin na rozpoznanie skargi wynosi tydzień od dnia jej wpływu do Sądu.

Wniesienie skargi podlega opłacie sądowej w wysokości 100 zł, jednakże można wystąpić o zwolnienie z tych kosztów. Osoba wnosząca skargę może jednocześnie złożyć wniosek o zawieszenie postępowania egzekucyjnego w całości lub części.

Zgodnie z Ustawą o kosztach sądowych w sprawach cywilnych sąd może zwolnić stronę od kosztów sądowych w całości lub części, jeżeli strona nie jest w stanie ich ponieść bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny lub jest w stanie ponieść tylko część tych kosztów.

Częściowe zwolnienie od kosztów może polegać na zwolnieniu od poniesienia albo ułamkowej lub procentowej ich części, albo określonej ich kwoty, albo niektórych opłat lub wydatków. Strona częściowo zwolniona od kosztów sądowych obowiązana jest uiścić opłaty oraz ponieść wydatki w takiej wysokości, jaka nie jest objęta zwolnieniem przyznanym przez sąd.

Wniosek składa się sądowi, w jakim sprawa się toczy lub będzie się toczyć, przed wszczęciem postępowania lub w jego trakcie. We wniosku należy oznaczyć sąd, do którego wniosek jest kierowany, a także dane osoby, która wniosek składa.We wniosku należy ukazać własną sytuację majątkową, rodzinną. Aby to zrobić, do wniosku należy załączyć oświadczenie obejmujące szczegółowe dane o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania osoby (oświadczenie sporządza się według ustalonego wzoru), jak również dowody takie jak faktury, rachunki, paragony, umowy dokumentujące ponoszone wydatki uzasadniające wniosek.

Najważniejsze pytania i odpowiedzi

Jeśli decyzja o rozstaniu została już podjęta i nie wiesz co dalej, przedstawiam krótki instruktaż, co należy zrobić i jakie kwestie należy uporządkować.

Blog

Zmiana nazwiska po rozwodzie.

Rozwód a majątek wspólny

Czas trwania rozwodu - od czego zależy

Najważniejsze pytania: Rozwód

Zabezpieczenie potrzeb rodziny

Rozwód

Zmiana nazwiska — powrót na noszone nazwisko przed ślubem: strona może powrócić do nazwiska do 3 miesięcy od uprawomocnienia się wyroku rozwodowego.

Nazwisko

Najlepiej przeprowadzić podział majątku poza Sądem. W negocjacjach pozasądowych można ustalić bardziej elastyczne zasady podziału majątku.

Podział majątku

Rozwód z winą czy bez winy?

Zawsze szukam odpowiedniego dla klienta rozwiązania.

Tak mówią przepisy, ale co to znaczy w praktyce?

Ile czasu trwa proces rozwodowy?

W jakim sądzie przeprowadza się rozwód?

Ile kosztuje rozwód?

Jak wygląda rozprawa rozwodowa?

Najważniejsze pytania: Prawo rodzinne

Aby jak najefektywniej wykorzystać przeznaczony na poradę prawną czas, warto zabrać na spotkanie z adwokatem dokumentację w postaci odpisu aktu ślubu , aktów urodzenia dzieci, dokumentów odzwierciedlających stan majątkowy stron, ewentualnych dowodów wskazujących na winę małżonka.

Jak przygotować się do spotkania z adwokatem?

Jak ubrać się na salę rozpraw?

Jeśli sąd w wyroku nie określił początkowej daty, od której maja być płacone alimenty, datę taka stanowi z samego prawa data uprawomocnienia się wyroku orzekającego rozwód (orz. SN z 1.03.1955r, I CR 808/54, OSN 1955, Nr 4, poz. 87).

Od kiedy należy wypłacić zasądzone w wyroku rozwodowym alimenty?

Jak określić koszty utrzymania i wychowania dziecka?

Zgodnie z utrwaloną w orzecznictwie zasadą dzieci mają prawo do równej stopy życiowej z rodzicami. Oznacza to, że rodzice powinni zapewnić dziecku warunki materialne odpowiadające tym, w jakich żyją sami.

Co oznacza pojęcie równej stopy życiowej?

Czy wina w wyroku rozwodowym wpływa na podział majątku?

Kiedy rozwiedziony małżonek jest zobowiązany płacić alimenty na rzecz byłego współmałżonka?

Czy dzieci mogą zeznawać w procesach o rozwód?

Co oznacza pojęcie „potrzeby rodziny”?

Najważniejsze pytania: Prawo karne

Jakie mam prawa podczas zatrzymania?

Jaki jest czas zatrzymania przez policję?

Mój bliski został aresztowany - co robić?

Czy podejrzany może mieć widzenia z bliskimi?

Jakie są rodzaje mandatów?

Czy mogę cofnąć wniosek o ściganie w toku postępowania przygotowawczego?

Czy mogę złożyć wniosek o orzeczenie obowiązku naprawienia szkody lub zadośćuczynienia za doznaną szkodę?

Czy mogę zaskarżyć nieprawidłowości w zatrzymaniu przez policję?

Czy możliwa jest zmiana warunków dozoru policji?

Kiedy i na jakich warunkach mogę otrzymać list żelazny?

Najważniejsze pytania: Prawo cywilne

Zgodnie z art. 991. § 1 kodeksu cywilnego do zachowku uprawnieniu są zstępni, małżonek oraz rodzice spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy.

Kto jest uprawniony do zachowku?

Jaka jest wysokość zachowku?

Jak obliczyć zachowek?

Do kogo wystąpić z roszczeniem za zachowek?

Co to jest zapis windykacyjny?

Co nie wchodzi w skład wspólnego majątku małżonków?

Kiedy i jak złożyć skargę na czynności komornika?

Jak uzyskać zwolnienie z kosztów sądowych?