Rozwód

Rozwód z winą czy bez winy?

Zasadniczo w kwestii rozwodu z orzeczeniem winy czy też nie, głównie jednak chodzi o alimenty, którymi obciążony będzie małżonek wyłącznie winny rozpadowi małżeństwa. W rozwodzie strony wzajemnie próbują udowodnić wyłącznej winy drugiemu małżonkowi. Jednak w naszym systemie trudno jest udowodnić wyłączną winę jednej strony, a przysłowiowe wystawienie walizek niewiernemu małżonkowi, może przez sąd być uznane za przyczynienie się do rozpadu pożycia.

Rozwód z orzekaniem o winie zawsze jest długi i bolesny. Pojawia się często pytanie, czy warto? Wszystko to zależy o możliwości ekonomicznych stron. Małżonek, który nie został uznany za winnego rozkładu pożycia może dochodzić alimentów od byłego małżonka, jeżeli znajduje się w niedostatku. Natomiast, jeżeli sąd orzeknie wyłączną winę jednej strony, to druga strona może dochodzić alimentów, nawet jeżeli nie znajduje się w niedostatku.

Czy mąż/żona może nie dać rozwodu?

Często słyszy się stwierdzenie „rozwiódłbym się/rozwiodła, ale ona/on nie da mi rozwodu”. Czy to jest możliwe? I tak, i nie. W rzeczywistości po przeprowadzeniu całego postępowania sąd ustala, która strona jest wyłącznie winna rozkładowi pożycia. Przepis mówi, że nie może żądać rozwodu małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia, chyba że drugi małżonek wyrazi zgodę albo brak zgody jest sprzeczna z zasadami współżycia społecznego. W rzeczywistości może żądać, tylko sąd może tego żądania nie uznać. Orzecznictwo wskazuje, że brak zgody nie może być jedynie szykaną, czy próbą zemsty na małżonku, musi mieć oparcie w subiektywnych zasadach współżycia społecznego, nieodczuwanych indywidualnie przez skrzywdzonego małżonka. Jako prawnik zawsze szukam odpowiedniego rozwiązania dla swojego klienta.

Tak mówią przepisy, ale co to znaczy w praktyce?

W praktyce Sąd indywidualnie ocenia czy doszło do spełnienia ustawowych warunków. Na pożycie składa się więź emocjonalna, fizyczna i gospodarcza. Tylko zerwanie tych więzi (na wszystkich trzech płaszczyznach) skutkuje rozwodem. Jeżeli strony mieszkają razem, wspólnie prowadzą gospodarstwo domowe, płacą rachunki, nawet nie rozmawiając i nie współżyjąc ze sobą, rozwód nie będzie możliwy.

Zerwanie więzi powinno być zupełne i trwałe. W praktyce zdarza się, że jeżeli więź ustanie w chwili składania pozwu, to do pierwszej rozprawy rozwodowej zwykle osiąga przymiot trwałości. W kwestii dobra małoletnich dzieci, Sąd bierze pod uwagę całokształt okoliczności dotyczących dzieci. Zwykle funkcjonowanie w skonfliktowanej rodzinie nie służy dzieciom.

Jeżeli powyższe warunki są spełnione, wówczas Sąd może orzec rozwód.

Ile czasu trwa proces rozwodowy?

Nie ma ustalonego czasu, jaki może trwać rozwód. W każdym mieście terminy te są różne. Biorąc pod uwagę fakt, iż kolejne rozprawy wyznaczane są średnio co 2-3 miesiące, oraz sytuacje nieprzewidywalne takie jak choroby świadków, stron, czy inne zdarzenia losowe, może okazać się, że proces będzie trwał około roku, a często nawet dłużej( duże znaczenie będzie miała ilość zawnioskowanych świadków) . Pozostałe czynniki mające wpływ na długość procesu to: walka o władzę rodzicielską nad dziećmi, wysokość alimentów, czy spór na tle kontaktów z dziećmi. Dobrze mieć świadomość tego przed rozpoczęciem sprawy rozwodowej, tak by móc później uniknąć niepotrzebnego stresu i rozczarowania związanego z długotrwałym procesem.

W sytuacji gdy małżonkowie rozwodzą się bez orzekania o winie i są zgodni co do kwestii związanych z władzą rodzicielską, kontaktami i alimentami na rzecz dzieci, może okazać się, iż rozwód zostanie orzeczony już po pierwszej rozprawie.

W jakim sądzie przeprowadza się rozwód?

Właściwym miejscowo Sądem do przeprowadzenie rozwodu ,będzie zawsze Sąd Okręgowy, w którego okręgu małżonkowie mieli ostatnie wspólne miejsce zamieszkania, pod warunkiem, że w tym okręgu nadal stale przebywa chociaż jedna ze stron. Jeśli żaden z małżonków nie zamieszkuje w danym okręgu, właściwy Sądem, będzie Sąd zamieszkania pozwanego.

Ile kosztuje rozwód?

Składając pozew o rozwód lub wniosek o separację, strona obowiązana jest uiścić opłatę sądową od pozwu w wysokości 600 zł .Jest to kwota stała, niezależna od żądań zawartych w pozwie.

W przypadku, gdy Twoja sytuacja materialna osoby składającej pozew rozwodowy jest trudna można starać się o zwolnienie od opłaty od pozwu. W zależności od przedstawionej argumentacji oraz dowodów, Sąd może zwolnić stronę od opłaty od pozwu w całości lub w określonej części np. powyżej 300 zł.

Oprócz opłaty od pozwu, w trakcie trwania sprawy o rozwód lub separację, mogą pojawić się inne koszty wynikające np. z dopuszczenia przez Sąd dowodu z opinii Rodzinnego Ośrodka Diagnostyczno-Konsultacyjnego, czy zlecenia kuratorowi przeprowadzenia wywiadu środowiskowego.

Pozostałe wydatki to koszty własne strony (np. dojazdu do sądu) oraz koszty pełnomocnika – jeśli któraś ze stron zdecyduje się na skorzystanie z jego pomocy, podczas postępowania.

Jak wygląda rozprawa rozwodowa?

Po wywołaniu sprawy, już na sali rozpraw, strony mogą zgłosić ustnie wnioski i żądania, ponad te już zawarte w pozwie, czy odpowiedzi na pozew. Jako pierwszy wypowiada się powód, następnie dopuszczona do głosu przez Sąd zostaje strona pozwana.

Podczas rozprawy, po przesłuchaniu informacyjnym stron, Sąd przeprowadza postępowanie dowodowe. Strony są pytane, czy wyrażają zgodę na rozwód. Warto pamiętać, iż zgoda na rozwód może zostać w każdej chwili odwołana, aż do zamknięcia rozprawy w drugiej instancji.

W każdym stadium postępowania w trakcie procesu o rozwód, można żądać orzeczenia rozwodu lub separacji, natomiast w sprawie o separację istnieje możliwość żądania orzeczenia rozwodu. Może się zdarzyć, że w przypadku kiedy Sąd nabierze przekonania iż istnieją widoki na utrzymanie pożycia małżeńskiego, zawiesi postępowanie.

Może to zrobić jednak tylko raz w toku całego postępowania. W razie braku wniosku stron o podjęcie zawieszonego postępowania w ciągu roku od zawieszenia, Sąd umorzy postępowanie.